Tranh dân gian được coi là dòng tranh truyền thống đã xuất hiện từ rất lâu trong văn hóa của người Việt Nam. Tranh dân gian Việt Nam mô tả lại những hình ảnh đơn giản về cảnh sinh hoạt, những cảm nhận về cuộc sống ngày ấy của người Việt Nam. Tuy đã không còn phổ biến như thời điểm trước nhưng tranh dân gian vẫn giữ được những giá trị tinh túy nhất và xứng đáng được bảo tồn trong nền hội họa Việt Nam.
Tranh dân gian là gì

Tranh dân gian là dòng tranh nghệ thuật bình dân được khắc họa bởi các nghệ sĩ không quá nổi bật trong những ngôi làng. Tuy vậy, những những nét vẽ qua những đôi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ đã để lại một trong những bức ảnh nghệ thuật nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà ra cả toàn thế giới. Chủ đề tranh dân gian thường là tranh thờ và tranh Tết.
Những nét đặc trưng tranh dân gian Việt Nam
Ý nghĩa tranh dân gian Việt Nam là tranh tái hiện lại những cảnh sinh hoạt, hay giá trị của cuộc sống, do đó những nét vẽ phải thật chân thực, sống động. Bằng phong cách khắc lên các bản gỗ những nét chính của bức tranh, sau đấy lại tiếp tục dùng bút vẽ và bao lại toàn hình để hoàn thành bức tranh sống động.
Tranh dân gian Việt Nam ra đời nhằm mục đích đóng góp những giá trị tinh thần cho bà con Việt Nam. Do đó, tranh nghệ thuật dân gian được làm ra nhiều bản nhưng giá cả lại phải chăng, giúp ai cũng sở hữu được nó.
Tuy nhiên, ngày nay chỉ còn một số làng nghề vẽ tranh dân gian do đó giá thành của tranh tăng lên rất cao.Bố cục tranh dân gian cực kỳ sống động, do đó đường nét vẽ tranh được gạn lọc hết sức tỉ mỉ, tranh không chỉ xem từ một góc độ mà còn được xem với nhiều góc độ khác.
Xem thêm: Một số mẫu tranh dân gian tại Waki
Các loại tranh dân gian nổi tiếng tại Việt Nam
Dòng tranh dân gian có từ thế kỷ 12, tuy nhiên để nói về sự phát triển mạnh và ổn định nhất đó là từ thế kỷ 18-19. Vào thời điểm đấy, rất nhiều những làng nghề tranh đã cho ra những bức tranh dân gian cho đến bây giờ vẫn được in sâu trong tâm trí của những người yêu thích hội họa.
Tranh Đông Hồ
Dòng tranh Đông Hồ (Bắc Ninh) có mặt từ thế kỷ 17 và phát triển đến nửa thế kỷ 20. Tranh Đông Hồ nổi tiếng về cách thể hiện những sinh hoạt đơn giản của bà con nông thôn vùng Bắc Bộ. Những hình ảnh như: hái dừa, đánh ghen, gà trống,.. và những hình ảnh thờ: Phú Quý, Nhân Nghĩa.. đều được các nghệ nhân làng Đông Hồ thể hiện xuất sắc.Với những chủ đề gần gũi, tranh Đông Hồ đã được người dân tiếp cận và yêu thích rất nhiều.
Cứ mỗi ngày Tết đến, người dân đều trang trí trong nhà mình những bức tranh Đông Hồ. Tranh Đông Hồ mang một giá trị tinh thần cao, lan tỏa đến nhiều người, tuy đã không còn phổ biến vào ngày nay nhưng tranh dân gia Đông Hồ đã được lưu giữ và truyền lại những thế hệ sau này. Đây là một nét đẹp phải được bảo tồn trong văn hóa người Việt.










Tranh Hàng Trống
Dòng tranh Hàng Trống được phổ biến ở các phố Hành Trống, Hàng Nón.. của Hà Nội. Dòng tranh này nổi tiếng với dòng tranh dân gian ảnh thờ, tiêu biểu là Phật giáo và Đạo giáo. Với những hình ảnh tuy hết sức đơn giản, nhưng vẫn giữ được sự kỳ công, tôn nghiêm.
Tranh Hàng Trống là sự lựa chọn ưu tiên dành cho ai muốn mua để thờ phụng, cúng bái. Tranh Hàng Trống cũng như tranh Đông Hồ đều là một nét văn hóa đặc sắc của người Việt Nam, tuy đã không còn phổ biến nhưng những bức tranh Hàng Trống vẫn sẽ ghi sâu vào trong tâm trí của người dân Bắc Bộ nói riêng và Việt Nam nói chung.















Tranh dân gian Kim Hoàng
Tranh dân gian Kim Hoàng là dòng tranh kết hợp từ 2 làng Kim Bảng và Hoàng Bảng. Tranh Kim Hoàn phát triển nhất vào thế kỷ 19, tranh dân gian này nổi tiếng bởi những nét vẻ rất nhẹ nhàng, thanh mảnh hơn tranh dân gian Đông Hồ và màu sắc cũng được lựa chọn khác biệt so với tranh Hàng Trống.
Tranh dân gian Kim Hoàng cũng phục vụ đời sống tinh thần con người và cũng có những bức tranh thờ.Tranh Kim Hoàng khác với tranh Đông Hồ và tranh Hàng Trống từ cách chọn nguyên liệu đến các bước khắc và in cũng khác nhau, cho ta thấy sự độc đáo của dòng tranh làng Kim Hoàng.
Với việc chọn giấy hồng điêu và giấy tàu vàng, tranh dân gian Kim Hoàn sử dụng màu nền nổi bật, phù hợp vào những ngày lễ hội tươi vui. Về nét khắc, các nét khắc tranh Kim Hoàng được trau chuốt với hình tượng tượng hóa, cách điệu. Do đó, chúng ta có thể thấy chung một chủ đề nhưng tranh Kim Hoàng và tranh Đông Hồ sẽ có những hình ảnh khác nhau.






Tranh làng Sình
Tranh làng Sình là dòng tranh dân gian có xuất thân từ thôn Lại Ân, thành phố Huế. Trang làng Sình làm ra chỉ để phục vụ nhu cầu thờ cúng của người dân. Tranh dân gian làng Sình cũng đang ngày mất đi sự hiện diện của mình khi những bản khắc gỗ cũ rất hiếm, những bản mới thì không giữ được cái gốc, cái hồn và kể cả màu mực cũng thay đổi.Tranh làng Sình chọn nguyên liệu từ giấy dó giống tranh Đông Hồ.
Điểm đặc biệt của tranh làng Sình là được sử dụng cái nguyên liệu từ thiên nhiên như: vỏ sò, thực vật và kim loại. Tranh làng Sình sử dụng để phục vụ tính ngưỡng. Sử dụng một lần là đốt.
Tổng kết
Trên đây là những mẫu tranh dân gian đẹp, ấn tượng nhất trong năm 2022 và cũng như là một bài viết giúp các bạn có thêm chút kiến thức về các dòng tranh dân gian Việt Nam đã có mặt từ rất lâu nhưng tới tận bây giờ vẫn để lại những dấu ấn riêng biệt của nó. Qua đây muốn nhắc nhỡ các bạn hãy giữ gìn và phát triển những nét văn hóa dân tộc của người Việt.
Một số mẫu tranh dân gian được ưa chuộng